Αθήνα 1204-1456: Τα άγνωστα χρόνια

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ 11 μέσα από τα παραμύθια των Γκριμ και της ρομαντικής ποίησης) αλλά και η Γαλλία (όπου επιλεκτικά, μεσαιωνικά μνημεία όπως η Παναγία των Παρισίων αποκαταστάθηκαν και εξοπλίστηκαν ως φορείς εθνικής ενότητας). Στην Ελλάδα, με μικρές και σποραδικές εξαιρέσεις, ο 19ος αιώνας, που έθρεψε τη νεότερη ανάγνωση του αστικού περιβάλλοντος, κρατή- θηκε «καθαρός» ως επί το πλείστον. Έπρεπε να έρθει η δεκαετία του 1920 με την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας και το πνεύμα της εξερεύ- νησης της λαϊκής παράδοσης από φωτισμένους αστούς, για να καλλιερ­ γηθεί μια πιο επεξεργασμένη και υποψιασμένη ματιά στον ελληνικό Μεσαίωνα, με ό,τι αυτό μπορούσε να σημαίνει, και κατ’ επέκταση στον πολιτισμό που βιωνόταν ακόμη ζωντανός στον αντίποδα της λόγιας παράδοσης. Ακόμα και η «Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ» του Άγγελου Τερζάκη, που άρχισε να δημοσιεύεται το 1937, ήταν μια επιτυχημένη αλλά χρο- νικά καθυστερημένη ένταξη των ελληνικών μεσαιωνικών χρόνων στη λαϊκή συνείδηση. Όλα έχουν τον χρόνο τους και τις ερμηνείες τους, που κάθε άλλο παρά μονοδιάστατες είναι. Το ερευνητικό έργο του Λευτέρη Καντζίνου έρχεται να οργανώσει εκ νέου το βλέμμα μας πάνω στα φράγκικα χρό- νια της Αθήνας. Να ορίσει νέο πεδίο θέασης προς την πόλη και να ενθαρρύνει βαθύτερες τομές και τολμηρότερες αναγνώσεις. Το ερευ- νητικό αυτό εγχείρημα ευεργετεί την ίδια την ιδέα της διαχρονικής Αθήνας και απαντά σε ένα ευρύτερο, σύγχρονο αίτημα για μια πιο σύνθετη, και περισσότερο διεσταλμένη, κατανόηση της πόλης. Η Αθή- να δίνει διαρκώς... Ν ικος Β ατοπουλος