Αθήνα 1204-1456: Τα άγνωστα χρόνια

ΑΘΗΝΑ 1204-1456: ΤΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ 34 κες σε όλους τους Αθηναίους πολίτες, απαλλάσσοντας συνάμα τους διδασκάλους της πόλης από τους άμεσους φόρους. Το 330, ο Κωνσταντίνος εγκαινίασε τη νέα πρωτεύουσα της Ανατο- λικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη. Ο χριστιανι- σμός έγινε η επίσημη θρησκεία του κράτους, και σταδιακά η λατρεία των ειδώλων πέρασε στο περιθώριο. Οι φανατικοί οπαδοί της νέας θρησκείας άρχισαν να διώκουν τους εθνικούς, των οποίων το ύστατο προπύργιο ήταν οι φιλοσοφικές σχολές των Αθηνών. Το 361, ο αυτο- κράτορας Κωνστάντιος Β ΄ (316-361) απαγόρευσε την τέλεση κάθε δη- μόσιας ειδωλολατρικής ιερουργίας, αλλά η Αθήνα εξακολουθούσε να είναι η «βασιλεύουσα» του αρχαίου κόσμου και ετιμάτο από τους εθνι- κούς, όπως η Ιερουσαλήμ από τους χριστιανούς και τους Εβραίους. Έως τον 4ο αιώνα, οι φιλοσοφικές σχολές των Αθηνών είχαν απο- λέσει το 1/4 της δυναμικής τους. Ωστόσο, σε αυτές φοίτησαν όχι μόνον εθνικοί, αλλά και ευρυμαθείς χριστιανοί, όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός κ.ά. Την 27η Φεβρουαρίου 380, ο αυτοκρά- τορας Θεοδόσιος Α ΄ (347-395) επανέφερε τον χριστιανισμό ως την επίσημη θρησκεία του κράτους του –που παλαιότερα είχε επιχειρήσει να εξοβελίσει ο αυτοκράτορας Ιουλιανός Β ΄ (331-363)– και έλαβε μία σειρά μέτρων, με τα οποία απαγόρευσε τη λατρεία των ειδώλων. Ακο- λούθως, το 394, καταργήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες και διατάχθηκε το σφράγισμα όσων ειδωλολατρικών ιερών δεν είχαν μετατραπεί σε χριστιανικούς ναούς. Δυστυχώς, τότε καταστράφηκαν μοναδικής ομορ- φιάς καλλιτεχνήματα (αγάλματα, αναθήματα, ναοί, βωμοί κ.τ.λ.), αλλά και χάθηκαν ανεκτίμητης αξίας επιστημονικές γνώσεις. Στην Αθήνα, οι παραπάνω νόμοι δεν εφαρμόστηκαν αμέσως, ούτε κατά γράμμα, λόγω της ομαλής συμβίωσης των χριστιανών και των εθνικών κατοίκων της πόλης. Η «της Παλλάδος πόλις», όμως, δεν γλίτωσε από τους βανδαλισμούς. Κατά τους χρόνους της βασιλείας του Αρκάδιου (395-408) ή του Θεοδόσιου Β ΄ (408-450), το χρυσελεφά- ντινο άγαλμα της Αθηνάς από τον Παρθενώνα, αφού απογυμνώθηκε από τα πολύτιμα πρόσθετα μέλη του, μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινού- πολη και τοποθετήθηκε στο Forum του Κωνσταντίνου, όπου εκεί πα- ρέμεινε έως τον 10ο αιώνα, οπότε και χάθηκε. Κατά την ίδια χρονική