Αθήνα 1204-1456: Τα άγνωστα χρόνια

ΑΘΗΝΑ 1204-1456: ΤΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ 32 Παυσανία και του Πλούταρχου, ενώ ο πάλαι ποτέ πανίσχυρος αθηναϊ­ κός στόλος είχε εκλείψει και τα Μακρά Τείχη είχαν ισοπεδωθεί. Θη- σαυροί ανεκτίμητης καλλιτεχνικής αξίας, οι οποίοι βρίσκονταν στον Παρθενώνα, κλάπηκαν και αρκετοί μνημειώδεις κίονες από τον υπό κατασκευή ναό του Ολυμπίου Διός μεταφέρθηκαν στη Ρώμη. Από το μένος των Ρωμαίων δεν γλίτωσε ούτε η αττική ύπαιθρος, όπου τα πε- ρισσότερα αγροκτήματα πυρπολήθηκαν. Παρόμοια τύχη είχε και ο Πειραιάς. Λίγες δεκαετίες αργότερα, οι δολοφόνοι του Ιούλιου Καίσαρα Βρού- τος και Κάσσιος κατέφυγαν στην Αθήνα, όπου έγιναν δεκτοί με ιδιαί- τερες τιμές (42 π.Χ.). Εντούτοις, μετά τον αφανισμό τους, οι δύο νικη- τές Οκταβιανός και Αντώνιος όχι μόνο δεν τιμώρησαν τους Αθηναίους, αλλά τους συμπεριφέρθηκαν αρκούντως ευνοϊκώς. Τις επόμενες δεκαε­ τίες, αρκετοί επιφανείς Ρωμαίοι πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες τί- μησαν την Αθήνα, αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση για την αποκα- τάσταση των κατεστραμμένων μνημείων και την ανέγερση νέων κτιρια­ κών συγκροτημάτων. Τέλος, τον 1ο αιώνα μ.Χ., οι φιλοσοφικές σχολές των Αθηνών γνώρισαν μία βραχεία περίοδο άνθισης, χάριν κυρίως των αυτοκρατόρων Τραϊανού (53-117), Αδριανού (76-138), Αντωνίνου (86-161) και Μάρκου Αυρήλιου (121-180). Η Αθήνα δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός προορισμού από τη μεγάλη περιοδεία του «Αποστόλου των Εθνών» Παύλου, ο οποίος την επισκέφθηκε το 52 μ.Χ. Πρώτα, αυτός επέλεξε να κηρύξει τη νέα θρη- σκεία στην πνευματική ελίτ της πόλης επί του Αρείου Πάγου, προσπα- θώντας τεχνηέντως να συγκεράσει τη χριστιανική φιλοσοφία με τα πάτρια έθιμα και τις τοπικές παραδόσεις. Οι πολυπράγμονες και φιλο- περίεργοι Αθηναίοι άκουσαν με προσοχή τον «επισκέπτη» τους, αλλά πολλοί τον κατηγόρησαν ως σπερματολόγο και χλεύασαν τη θεωρία περί ανάστασης των νεκρών (κυρίως οι Επικούρειοι και οι Στωικοί). Εντούτοις, ο σπόρος της νέας θρησκείας ρίζωσε στην ψυχή ενός Αρε- οπαγίτη, του Διονυσίου, ο οποίος προσηλυτίστηκε στον χριστιανισμό, πιθανότατα μετά της συζύγου του Δαμάρεως, και έθεσε τα θεμέλια της χριστιανικής κοινότητας των Αθηνών. Τέλος, όσον αφορά τα εκκλησια­ στικά στελέχη, η Αθήνα υπήρξε η γενέτειρα δύο σπουδαίων Παπών,