Αρχαία Ελληνικά (Γ' Λυκείου) - Τρίτος Τόμος

20 AΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ | Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ – Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ 5η Η φύσει προέλευση της πόλης: • Η πόλη, ως μορφή ομαδικής συνύπαρξης ανθρώπων, ως κοινωνική οντότητα, προ- ήλθε από τη συνένωση των πρώτων κοινωνικών οντοτήτων, της οικίας και της κώμης, οι οποίες υπάρχουν εκ φύσεως. Ο τελικός σκοπός της πόλης: • Η πόλη συγκροτήθηκε για να διασφαλίζει τη ζωή των ανθρώπων ( ζῆν ), όμως στην πραγματικότητα υπάρχει για να εξασφαλίζει την καλή ζωή ( εὖ ζῆν ). Δ. Σύντομη απόδοση του περιεχομένου Κάθε πόλη-κράτος είναι μια μορφή κοινωνικής συνύπαρξης και κάθε μορφή κοινωνικής συνύπαρξης έχει συσταθεί για την επίτευξη αυτού που θεωρείται ότι είναι αγαθό, οπότε στοχεύει και αυτή σε κάποιο αγαθό. Η πόλη-κράτος είναι η ανώτερη μορφή κοινωνικής συνύπαρξης, εφόσον περιέχει μέσα της όλες τις άλλες μορφές κοινωνικής συνύπαρξης, και επομένως αποβλέπει και στο ανώτερο από όλα τα άλλα αγαθό. Εξάλλου, η πόλη είναι μια κοινωνική οντότητα τέλεια και με απόλυτη αυτάρκεια, που έχει ως αίτιο δημιουργίας της το ζῆν , αλλά ως τελικό αίτιο το εὖ ζῆν . Προήλθε εξελικτικά από τις πρώτες κοινωνικές οντότητες, την οικογένεια και την κώμη, εφόσον δημιουργήθηκε από τη συνένωση κω- μών· αφού λοιπόν οι πρώτες αυτές κοινωνικές οντότητες υπάρχουν εκ φύσεως, υπάρχει εκ φύσεως και η πόλη, η εξέλιξη και το «τέλος» αυτών. Ε. Αναλυτική ερμηνευτική προσέγγιση Ἐπειδὴ πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν κοινωνίαν τινὰ οὖσαν Η πόλη αποτελεί, για τον Αριστοτέλη, την τελειότερη μορφή κοινωνικής συμβίωσης. Περιλαμβάνει ατελέστερα κοινωνικά μορφώματα, όπως η οικογένεια, η φυλετική συγγέ- νεια και σχέση, το χωριό, μια συντεχνία κ.ά. Η πόλις δεν είναι απλώς μια ανταλλακτική κοινωνία που διασφαλίζει την επιβίωση των μελών της, αλλά εκείνη η οργανωμένη και αρθρωμένη κοινωνία που διασφαλίζει τις προϋποθέσεις για την πλήρη ανάπτυξη όλων των δυνατοτήτων του ανθρώπου. Ύψιστος σκοπός της ύπαρξής της είναι το κοινό αγαθό, η συλλογική και ατομική ευτυχία των μελών της * . Η κοινωνία , για τον Αριστοτέλη, είναι μια φυσική και μόνιμου τύπου ένωση και αλ- ληλεξάρτηση ανθρώπων, η οποία αποβλέπει σε κάποιο τελικό αίτιο. Η ετυμολογία της λέξης κοινωνία παραπέμπει στα επίθετα κοινωνός και κοινός και στο ρήμα κοινωνῶ , που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει συμμετέχω, μοιράζομαι ή κάνω κάτι μαζί με άλλους. Ο όρος κοινωνία λοιπόν αναφέρεται σε μια ομάδα ανθρώπων που συνυπάρχουν και συμ- μετέχουν συνεργαζόμενοι σε κοινές δράσεις, αποβλέποντας –η καθεμιά ξεχωριστά– στην επίτευξη κάποιου κοινού για τα μέλη της σκοπού, κάποιου αγαθού, ενός επιμέρους συμ- * Αρχαία Ελληνικά, Φάκελος Υλικού, Γ΄Λυκείου, σελ. 154.