Από τη σφαγή της Χίου στην έξοδο του Μεσολογγίου

ΑΠΟ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 49 στιγμή η Επανάσταση δεν του είχε προκαλέσει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 51 Στην ίδια κατεύθυνση, μια πλούσια αρθρογραφία σε ευρωπαϊκές εφημερίδες ανα- δείκνυε τα γεγονότα της Χίου, ενώ ανάλογης θεματικής φυλλάδια και βιβλία κυκλοφόρησαν στη Γαλλία, στη Γερμανία και στην Αγγλία. 52 Μάλιστα, στη Γαλλία έγι- ναν έρανοι για την παροχή βοήθειας στους διασωθέ- ντες Χίους, ενώ ο νεαρός ζωγράφος Ευγένιος Ντελα- κρουά συνέθεσε τον γνωστό πίνακα –σύμβολο πλέον για τον απελευθερωτικό Αγώνα– «Η σφαγή της Χίου», ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως φιλελεύθερος και ριζο- σπαστικός για την εποχή του. 53 Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, η σφαγή της Χίου απο- τελεί έναν ιδιαίτερο σταθμό στην ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, όχι μόνο γιατί ενσαρκώθηκε η πρώτη μεγάλης έκτασης σκληρότητα του οθωμανικού κράτους κατά των επαναστατημένων Ελλήνων, αλλά και γιατί μέσα από τη θυσία των Χίων ενεργοποιήθηκε ή και γεννήθηκε, σε κάποιες περιπτώσεις, το φιλελληνικό κίνημα σε όλη την Ευρώπη, το οποίο έφτασε στην κο- ρύφωσή του με την έξοδο του Μεσολογγίου το 1826. Αυτή η διάσταση της συμφοράς καθρεφτίζεται μέσα από τα λόγια του Αδαμάντιου Κοραή, σε επιστολή του για την ιδιαιτέρα πατρίδα του τη Χίο, τον Ιούνιο του 1822: «Ότι δεν μ’ απέπληξεν η απροσδόκητος συμφο- ρά της Χίου, απορώ · ευρίσκομαι εις κατάστασιν φοβε-