Από τη σφαγή της Χίου στην έξοδο του Μεσολογγίου

ΑΠΟ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 47 το εν λόγω μεγάλο και ηρωικό κατόρθωμα του Κανά- ρη, το οποίο εορτάστηκε με δοξολογίες και σημαιο- στολισμούς σε όλη την επαναστατημένη Ελλάδα, πέραν της ηθικής ικανοποίησης, ως αντιστάθμισμα για την καταστροφή της Χίου και τις σφαγές του πληθυσμού της, δεν είχε κάποια μακροπρόθεσμα στρατιωτικά οφέ- λη για το ίδιο το νησί της Χίου, που, ούτως ή άλλως, είχε καταστραφεί. Ωστόσο καθυστέρησε, έστω και πρόσκαιρα, τα σχέδια του οθωμανικού στόλου για την καθυπόταξη και των υπόλοιπων νησιών του Αιγαίου, τα οποία υλοποιήθηκαν εν πολλοίς το 1824 με την κα- ταστροφή των Ψαρών και της Κάσου. Σε ένα παράλ- ληλο επίπεδο, όμως, η επιχείρηση εκδίκησης για τις σφαγές στη Χίο είχε διεθνή αντίκτυπο, καθώς ο Κανά- ρης έγινε πασίγνωστος με τη δράση του, δεικνύοντας αφενός την αποφασιστική εξέγερση ενός λαού που υπερασπιζόταν με θυσίες το ιδανικό της ανεξαρτησίας και ενδυναμώνοντας αφετέρου τον Φιλελληνισμό σε αυτή την κρίσιμη στιγμή για την Επανάσταση. Σε ένα τοπικό επίπεδο, τα γεγονότα της σφαγής της Χίου, τα οποία ενείχαν και τον χαρακτήρα της εκδίκη- σης των Οθωμανών για τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου του 1821 στην Τριπολιτσά, ήταν λογικό να φοβίσουν τον ελληνικό κόσμο κατά τον δεύτερο χρόνο της ελλη- νικής Επανάστασης, λειτουργώντας ανασταλτικά για περαιτέρω άμεσες επαναστατικές ενέργειες στον νη-