Από τα Ψηλαλώνια στο Φεγγάρι

56 | Ι: Οι Πρωτοπόροι του Διαστήματος λία (Parkes Radio Telescope) έχουν διάμετρο 76 και 64 μέτρων αντίστοιχα. Η πιο ενδιαφέρουσα πάντως συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων στην υπηρεσία της επιστήμης είναι εγκατεστημένη στην έρημο Ατακάμα των χιλιανών Άνδεων. Σε ύψος 5.000 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και σε μια από τις πλέον δυσπρόσιτες και άνυδρες περιοχές του πλανήτη, εκατοντάδες επιστήμονες, μηχανικοί και τεχνικοί εργάστηκαν πυρετωδώς για την κατασκευή της νέας τηλεσκοπικής διάταξης ALMA. Τα ραδιοτηλεσκόπια της διάταξης συναρμολογούνταν στη Βάση Υποστήριξης, κάπου 28 χιλιόμετρα μακριά και 2.100 μέτρα χαμηλότερα. Το δύσκολο έργο της μεταφοράς και της τοποθέ- τησής τους με ακρίβεια χιλιοστού πάνω στις ενισχυμένες βάσεις τους έχουν αναλάβει τα δύο ειδικά οχήματα Otto και Lore, βάρους 130 τόνων το καθένα. Η κύρια διάταξη του ALMA αποτελείται από τουλάχιστον 50 ραδιοτηλεσκόπια (με αυξητι- κή τάση), διαμέτρου 12 μέτρων και βάρους μεγαλύτερου των 100 τόνων το καθένα. Καταγράφοντας εκείνο το τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος που βρίσκεται ανάμεσα στο υπέρυθρο και στα ραδι- οκύματα, τα ραδιοτηλεσκόπια ALMA ανιχνεύουν αυτή την αόρατη στα μάτια μας ακτινοβολία η οποία προέρχεται από παγωμένα και γιγάντια νέφη αερίων και σκόνης και από αρ- χέγονους γαλαξίες, ανοίγοντας ένα νέο παράθυρο στο Σύμπαν. Τα ραδιοτηλεσκόπια ALMA μπορούν να μετακινούνται από μια «συμπαγή» σε μια εκτεταμένη διάταξη, όπου η μέγιστη από-