Αόρατες γυναίκες

AOΡΑΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 72 νες παιδικές χαρές», με εξοπλισμό τόσο ευτελή που μέσα σε λίγους μήνες καταστρέφεται (και δεν αντικαθίσταται). Τα συγκροτήματα μοιά­ ζουν σχεδιασμένα με σκοπό τη διαφύλαξη της ιδιωτικής ζωής, όχι την προαγωγή της κοινοτικής. Για τις οικογένειες που βίωναν αυτήν την αίσθηση αλληλεγγύης στις φαβέλες, όπου σύμφωνα με τη Williamson, «το παιδί σας δεν χρειάζεται καν επίβλεψη μετά από κάποια ηλικία, καθώς είναι διαρκώς υπό τη συνεχή παρακολούθηση των πάντων», οι αλλαγές αυτές μεταφράζονται σε απομόνωση υπό τον φόβο της εγκλη­ ματικότητας. Το αποτέλεσμα είναι πως πλέον «τα παιδιά δεν μένουν αρκετά έξω και κλείνονται στα διαμερίσματά τους». Και «ξαφνικά οι γυναίκες πρέπει να επιβλέπουν τα παιδιά τους με τρόπο που δεν συ­ νήθιζαν στη φαβέλα». Ξαφνικά χρειάζονται υπηρεσίες παιδικής φρο­ ντίδας, οι οποίες ωστόσο δεν παρέχονται καθόλου. Δεν πρόκειται καν για ζήτημα πόρων. Πρόκειται για ζήτημα προτε­ ραιοτήτων. Η Βραζιλία δαπάνησε εκατομμύρια για τις υποδομές δημό­ σιων μεταφορών στο πλαίσιο της διεκδίκησης του Παγκοσμίου Κυπέλ­ λου Ποδοσφαίρου του 2014 και των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016. Τα χρήματα υπήρχαν, απλώς δαπανήθηκαν αλλού. Το ερευνητικό κέντρο LSE Cities διαπίστωσε πως οι νέες λεωφορειολωρίδες ταχείας κυκλοφορίας σχεδιάστηκαν προς όφελος της περιοχής των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, αφήνοντας «το πρόβλημα των μαζικών μεταφορών μεταξύ των χώρων μετεγκατάστασης του φτωχότερου πληθυσμού και του κέντρου [...] στο περιθώριο». Επιπλέον, σύμφωνα με κατοίκους, προτεραιότητα της κυβέρνησης στο θέμα των μετεγκαταστάσεων υπήρ­ ξε η ανάπτυξη υποδομών για το επικείμενο Παγκόσμιο Κύπελλο και τους Ολυμπιακούς Αγώνες, και όχι η παροχή βοήθειας στους κατοίκους με στεγαστικό πρόβλημα. Κι έτσι οι γυναίκες πληρώνουν το τίμημα. Η Κριστίν Σάντος έχασε τη δουλειά της στην αγορά της Νόβα Ιγκουάσου, μετά τη μετεγκατάστα­ σή της στο συγκρότημα Vivenda Das Patativas, στο Κάμπο Γκράντε. «Έπρεπε να παίρνω τρία λεωφορεία» αναφέρει. Μια άλλη γυναίκα ήταν τόσο εξαντλημένη από τη σχεδόν εξάωρη καθημερινή μετακίνηση, που ενεπλάκη σε ένα παρά λίγο θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα. Οι διαθέσι­ μες επιλογές ελαχιστοποιήθηκαν και οι γυναίκες κατέληξαν να ανοίγουν