Αόρατες γυναίκες

AOΡΑΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 70 Minha Vida (MCMV), η πλειοψηφία των οποίων έχει χτιστεί στις πα­ ρυφές της Δυτικής Ζώνης, μιας περιοχής την οποία ο Antônio Augusto Verίssimo, διευθυντής στο Υπουργείο Στέγασης που εδρεύει στο Ρίο, αποκάλεσε το 2010 «regi ã o dormitόrio», δηλαδή περιοχή σε λήθαργο, εξαιτίας του ποσοστού ανεργίας. 46 Μάλιστα, ο Verίssimo ήταν αρνητι­ κός στην κατασκευή εργατικών κατοικιών σε αυτήν την περιοχή, με τον φόβο πως θα δημιουργούνταν «mais guetos de pobreza» – περισσότε­ ρα φτωχοποιημένα γκέτο. Σύμφωνα επίσης με έρευνα του London School of Economics, η πλειοψηφία των ατόμων που έχουν μετεγκατασταθεί μετακινήθηκαν σε απόσταση πολύ μεγαλύτερη των επτά χιλιομέτρων σε σχέση με την προηγούμενή τους κατοικία, ξεπερνώντας το όριο που τίθεται από τη δημοτική νομοθεσία. 47 Η 42χρονη Λουίζα ζούσε σε μια φαβέλα στην πλούσια Νότια Ζώνη του Ρίο· εκεί, όπως και στην Κεντρική και τη Βόρεια Ζώνη, βρίσκονται οι περισσότερες δουλειές του Ρίο. «Έβγαινα από την πόρτα μου και ήμουν πρακτικά ήδη στη δουλειά» είπε σε μέλος της ερευνητικής ομά­ δας του ιδρύματος Χάινριχ Μπελ. 48 «Υπήρχαν μέσα μεταφοράς παντού. Δεν χρειαζόταν να περπατάω χιλιόμετρα για να φτάσω σε κάποια στά­ ση λεωφορείου». Τώρα ζει σε ένα συγκρότημα κατοικιών του MCMV στο Κάμπο Γκράντε, στην υπανάπτυκτη Δυτική Ζώνη του Ρίο, σε από­ σταση μεγαλύτερη των πενήντα χιλιομέτρων από το παλιό της σπίτι. Λόγω έλλειψης θέσεων εργασίας σε κοντινή απόσταση, οι κάτοικοι πρέπει να διανύουν έως και τρίωρες διαδρομές μέχρι τη Βόρεια και την Κεντρική Ζώνη, χρησιμοποιώντας υποδομές μεταφορών που στην καλύτερη περίπτωση θα περιγράφαμε ως «περιορισμένες». Σε ποσοστό άνω του 60%, οι καινούργιες οικιστικές μονάδες απέχουν τριάντα λεπτά με τα πόδια από την κοντινότερη στάση τρένου ή μετρό. 49 Και η απο­ τυχία παροχής επαρκούς δημόσιας συγκοινωνίας για τους μετεγκατε­ στημένους από το κέντρο στα περίχωρα του Ρίο επηρεάζει ιδιαίτερα τις γυναίκες, γιατί το Ρίο ακολουθεί την παγκόσμια τάση της ανδροκρατίας ως προς την ιδιοκτησία οχήματος ιδιωτικής χρήσης· το 71% των αυ­ τοκινήτων ανήκουν σε άντρες, και οι άντρες έχουν διπλάσιες πιθανό­ τητες σε σχέση με τις γυναίκες να μετακινηθούν με όχημα ιδιωτικής χρήσης. 50