Αόρατες γραμμές - Τα αθέατα σύνορα που διαμορφώνουν τον κόσμο μας

ΑΟΡΑΤΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ 30 να γίνει αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα για άλλα εκατό χρόνια· κι όμως ο Γουάλας σωστά διαπίστωσε ότι το νερό ανάμεσα στα δύο νησιά κι από τις δύο πλευρές της γραμμής του ήταν πολύ βαθύτερο απ’ ό,τι αλλού στην περιοχή. Ήξερε ότι κατά τη διάρκεια των εποχών των παγετώνων πολλές θάλασσες θα είχαν μετατραπεί σε πάγο, οπότε η γενικότερη στάθμη της θάλασσας θα ήταν πολύ χαμηλότερα, μερικές φορές έως και 100 μέτρα. Οι περισσότερες θάλασσες στην περιοχή απλώς δεν θα υπήρχαν, οπότε τα χερσαία είδη θα μπορούσαν να μεταναστεύσουν· αλλά οι υδάτινοι όγκοι που περιβάλλουν σήμερα τη γραμμή του θα ήταν αρκετά βαθιοί για να αποτρέψουν τη μετανάστευση των ζωικών ειδών που δεν μπορούσαν να κολυμπήσουν ή να πετάξουν μακριά. Ως εκ τούτου, τα είδη στις δύο πλευρές θα είχαν εξελιχτεί ξεχωριστά. Αυτή την αόρατη διαίρεση ανάμεσα στην «Ασία» και την «Αυστραλία» θα την ονομάσουν «Γραμμή του Γουάλας», αφού ένας άλλος σημαντικός επιστήμονας, ο Τόμας Χένρι Χάξλεϊ, τη διόρθωσε ελαφρώς το 1868 για να πηγαίνει προς τα βόρεια και να χωρίζει το Αρχιπέλαγος του Παλάβαν από τις υπόλοιπες Φιλιππίνες ώστε να εξηγείται καλύτερα η κατανομή διαφορετικών τύπων ορνιθόμορφων πτηνών.* Γνωρίζουμε πια ότι μια περίπλοκη σειρά από όρια των τεκτονικών πλακών ακολουθεί πιστά τη Γραμμή του Γουάλας, συμβάλλοντας έτσι στην εξήγηση των εκπληκτικών παραλλαγών στα είδη που παρατήρησε ο Γουάλας (συμβάλλει επίσης στην εξήγηση γιατί είναι τόσο διαφορετικά τα ζώα της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, καθώς οι δύο αυτές σημερινές ήπειροι ήταν ξεχωριστές μέχρι μόλις μερικά εκατομμύρια * Συγκεκριμένα ο Χάξλεϊ επισήμανε ότι οι Peristeropodes (όπως οι μεγάποδες) εντοπίζονται στην «αυστραλιανή» πλευρά της γραμμής, ενώ οι Alectoropodes (μαζί και τα πτηνά της οικογένειας των φασιανιδών όπως οι πέρδικες και οι φασιανοί) εντοπίζονται στην «ασιατική» πλευρά. Άλλη μία από τις σημαντικότερες παρακαταθήκες που άφησε ο Χάξλεϊ ήταν η επινόηση της λέξης «αγνωστικιστής» σε μια συνάντηση της Μεταφυσικής Εταιρείας στο Λονδίνο το 1869 θέλοντας να αμφισβητήσει εκείνους που πίστευαν ότι είχαν «λύσει το πρόβλημα της ύπαρξης», ζήτημα το οποίο ο Χάξλεϊ θεωρούσε «άλυτο». Όπως σχολίασε ο ίδιος, «Το σκέφτηκα και επινόησα τη λέξη “αγνωστικιστής”, που τη θεωρώ κατάλληλη. Στον νου μου ήταν υπαινικτικά αντίθετη με τη “γνωστική” παράδοση της εκκλησιαστικής ιστορίας, η οποία υποστήριζε ότι γνώριζε πολλά απ’ αυτά για τα οποία εγώ δεν είχα ιδέα».

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=