Ακατοίκητη Γη: Μια ιστορία του μέλλοντος

ΑΚΑΤΟΙΚΗΤΗ ΓΗ: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ 32 σε αριθμό όσο και σε ένταση. Το ίδιο ισχύει και για τις πυρκαγιές: μπορεί η τάδε ή η δείνα πυρκαγιά να οφείλεται σε βραχυκύκλωμα ή σε ένα ηλεκτρικό καλώδιο που έπεσε, αλλά η καθεμιά τους εξαπλώνεται ταχύτερα και δυνατότερα λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, κάτι που σημαίνει πως η περίοδος υψηλής επικινδυνότητας για πυρκαγιές δεν περιορίζεται πια μόνο στο καλοκαίρι. Η κλιματική αλλαγή δεν δια­ δραματίζεται ούτε «εδώ» ούτε «εκεί», αλλά παντού και ταυτόχρονα. Κι αν δεν επιλέξουμε να τη σταματήσουμε εμείς, δεν θα σταματήσει ποτέ από μόνη της. Εδώ και μερικές δεκαετίες, από την ακαδημαϊκή συζήτηση έχει προ­ κύψει ο όρος «Ανθρωπόκαινο» – μια ονομασία για τη γεωλογική επο­ χή που ζούμε σήμερα, κι ένα σημάδι πως ζούμε σε μια ξεχωριστή εποχή, η οποία χαρακτηρίζεται κυρίως από την ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση. Το πρόβλημα είναι πως ο όρος αυτός υπονοεί μια «κατάκτη­ ση», τρόπον τινά, της φύσης από τον άνθρωπο: υπονοείται πως ο άν­ θρωπος έχει κυριαρχήσει, με τη βιβλική έννοια, επί της φύσης. Όσο αισιόδοξοι, όμως, κι αν είμαστε όσον αφορά την ιδέα πως έχουμε ήδη καταστρέψει τον φυσικό κόσμο (κάτι που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση), είναι τρομακτικό να σκεφτεί κανείς πως ίσως, μέχρι στιγμής, να τον έχουμε μόνο προκαλέσει, δημιουργώντας με τις παρεμβάσεις μας, αρ­ χικά με την άγνοιά μας και μετά με την εθελοτυφλία μας, ένα κλιματικό σύστημα που μόλις τώρα μας κηρύσσει τον πόλεμο και δεν θα σταμα­ τήσει μέχρι να μας αφανίσει. Αυτό είχε στο μυαλό του ο Wallace Smith Broecker, ο συμπαθέστατος ωκεανογράφος που βοήθησε στη διάδοση του όρου «υπερθέρμανση του πλανήτη», όταν αναφερόταν στον πλανή­ τη σαν ένα «εξαγριωμένο θηρίο». 75 Ο όρος «πολεμική μηχανή» θα ήταν εξίσου δόκιμος. Κάθε μέρα που περνάει, την εξοπλίζουμε και περισσό­ τερο.