Αιχμές - Τεύχος #3

«HεπιστροφήτηςΠηνελόπης» λοιπόν!…Ποιαείναι ηΠηνελόπη;Έχει μήπωςκάποια αδιόρατηκλωστήπου τηνενώνει μετηναρχαία, τηςμυθολογίας; Είναι μιαγυναίκαδυναμική, με ανα- τρεπτική σκέψη και περισσή ευγέ- νεια. Διαθέτει γενναιότητα, απα- ραίτητη για ένα ταξίδι επιστροφής τέτοιου φορτίου. Είναι η κεντρική ηρωίδα και μια γερή κλωστή την ενώνει με τη μυθικήΠηνελόπη! Την έχω πλάσει με τα πνευματικά και ψυχικά υλικά που έκρινα πως θα μεγιστοποιούσαν την πλοκή του βι- βλίου. Μου έκανε καλή παρέα κατά τη συγγραφή. Της είμαι ευγνώμων γιατί δεν με πόνεσε. Πίστευα πως θα έχωστενοχώρια, καθώς η Σμύρ- νη, η παλιά κι αυτή που κτίστηκε στα ερείπιά της, η σημερινή, έχει τη δύναμη να προκαλεί οδύνη κι ας πέρασαν εκατό χρόνια από το 1922. Αλλά η Πένι Σάρεϊ, από για- γιά Ελληνίδα Σμυρνιά με καταγω- γή από το Αϊδίνι και παππού Βρε- τανό Σμυρνιό, είναι τρυφερή γυ- ναίκα. Ήταν μαζί μου τρυφερή, θα είναι και με τον αναγνώστη. Χρειάζεται τρυφερότητα;Έναν αιώναμετά, γιατίπονάει το ίδιο πολύότανμιλάμεγιατηνπαλιά Σμύρνη; Η Σμύρνη, ό,τι συνέβη εκεί, πονάει και θα μας πονάει για πολύ καιρό ακόμη. Aφορά ανθρώπους δικούς μας, ανθρώπους που γνωρίσαμε. Μεγαλώσαμε παρατηρώντας πόσο η Καταστροφή άλλαξε την πορεία της ζωής πολλών οικογενειών κατά δραματικό τρόπο. Τα γεγονότα δεν αλλάζουνμεταχρόνια.Μπορεί λίγο να ξεθώριασαν κι άλλο λίγο μπορεί να στράβωσαν από πολιτικές σκο- πιμότητες, όμως η ουσία τους πα- ραμένει αναλλοίωτη όπως ένα πα- νύψηλο χοντροφτιαγμένο κτίριο από μπετόν, που δεν ξεκουνιέται. Πώςκατάτηγνώμησας διαχειρίζεται ηγενιάαυτή τηΣμύρνη; Αυτόπου εκατό χρόνιαμετάβλέπω πως συμβαίνει, κι αφορά και μένα βέβαια αφού ανήκω στην πολυ- πληθή ομάδα των απογόνων των προσφύγων, των ενεργών απογό- νων μάλιστα, είναι το πώς στεκό- μαστε κι αντικρίζουμε τον μπετο- νένιο γίγαντα. Δεν τρέμουμε πια όπως οι άνθρωποι της πρώτης γε- νιάς. Δεν θέλουμε να τον κλοτσή- σουμε από θυμό όπως εκείνοι της δεύτερης γενιάς. Στην τρίτη γενιά τον κοιτάμε και τον μελετάμε, με έναν τόνο συναισθήματα να μας βαραίνουν και με το μυαλό μας σε εγρήγορση. Θέλουμε να τον γνωρί- σουμε, να νιώσουμε στο χέρι μας πόσο τραχύς είναι, να ακουμπή- σουμε το μέτωπο στον τοίχο και να κλάψουμε. Από γλυκόπικρα αισθή- ματα. Το κλάμα της Σμύρνης δεν μοιάζει με κανένα από τα άλλα μας κλάματα. Διαφέρει. Κιωστόσοτοκτίριοπαραμένει. Τι είναι γιαέναναπόγονοόσων απώλεσαντονπαράδεισότους, ησημερινήτουρκικήΣμύρνη; Τι ήταν στην αρχή του ταξιδιού μου ή τι ήταν στο τέλος του; Θα σας πω την τελική γιατί είναι κι οριστική μου άποψη. Η σύγχρονη τουρκική Σμύρνη είναι κατ’ εμέ μια επιχωμα- τωμένηφλούδαστον χοντρόφλοιό της γης, φυτεμένη με παλιές άσχη- μες πολυκατοικίες και μοντέρνους ουρανοξύστες. Περπατάω στους δρόμους της για να φτάσω κάπου. Η σημερινή πόλη είναι σαν ένα φέρι μποτ που από το Izmir μάς με- ταφέρει στο λιμάνι «Σμύρνη», όπου είναι οπροορισμός μας. Μπο- ρεί να βρισκόμαστε σε μια σύγχρο- νη μεγαλούπολη, η υπόγεια πόλη όμως μας ενδιαφέρει. Ποιαήτανηπιοστενάχωρηστιγμή κατάτοταξίδι σαςστηνπόλη; Καθισμένησε έναπαγκάκι στο τερά- στιοπάρκο Kultur Park που χτίστη- κε πάνωαπό τις καμένες ελληνικές γειτονιές. Από κάτω βρίσκεται η Αγία Αικατερίνη, που ήταν μια ιδιαί- τερα πυκνοκατοικημένη γειτονιά. Πόσα σπίτια θαμμένα, πόσοι και πόσοι άνθρωποι ζούσαν εκεί! Είναι αδύνατον να μην το σκεφτείς! Οι φωτογραφίες από την παλιά Σμύρ- νη σε επισκέπτονται από μόνες τους, δεν περιμένουν πρόσκληση. Κι είναι τόσο πολλές που δεν χωρά- νεπίσωαπόταμάτιασου.Φρακάρει ο νους, βαραίνει και πέφτει η ψυχή. Ιδιαίτεραάμαπαςλίγοδιαβασμένος και ξέρεις πως τα ερείπια δεν απο- μακρύνθηκαν αλλάμπαζώθηκαν. Η ΣΜΎΡΝΗ, Ό,ΤΙ ΣΥΝΈΒΗ ΕΚΕΊ, ΠΟΝΆΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΜΑΣ ΠΟΝΆΕΙ ΓΙΑ ΠΟΛΎ ΚΑΙΡΌ ΑΚΌΜΗ. AΦΟΡΆ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΔΙΚΟΎΣ ΜΑΣ, ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΠΟΥ ΓΝΩΡΊΣΑΜΕ. ΜΕΓΑΛΏΣΑΜΕ ΠΑΡΑΤΗΡΏΝΤΑΣ ΠΌΣΟ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΉ ΆΛΛΑΞΕ ΤΗΝ ΠΟΡΕΊΑ THΣ ΖΩΉΣ ΠΟΛΛΏΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΏΝ ΚΑΤΆ ΔΡΑΜΑΤΙΚΌ ΤΡΌΠΟ. ΤΑ ΓΕΓΟΝΌΤΑ ΔΕΝ ΑΛΛΆΖΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΧΡΌΝΙΑ. * ΤΟΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΗΣΝΟΕΛΜΠΑΞΕΡ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙΣΤΙΣ27/5 ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΣΤΗ ΣΜΎΡΝΗ ΜΈΡΟΣ ΑΠΌ ΤΗ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟ & ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ ΑΓΓΕΛΙΚΉ ΚΏΤΤΗ 8 |