Αιχμές - Τεύχος #3

Μ ε το Σεξ και ψέματα (εκδ. Νήσος) είχε ταράξει τανερά, μιλώ- ντας για τη «σεξουαλική μιζέρια» στοΜαρόκο και γενικότε- ρα στις αραβόφωνες χώρες. Με το μυθιστόρημα Γλυκό τραγούδι (εκδ. Ψυχογιός), που κέρδισε και το Βραβείο Γκον- κούρ, φιλοτέχνησε το πορτρέτο μιας νταντάς-δολοφόνου, και εμβάθυνε στις σχέσεις νταντάς-παιδιού. Στο Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες (εκδ. Στερέωμα) έφτιαξε έξι πολιτικά κείμενα ή διηγή- ματα υπό το κράτος της οργής, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Μπατακλάν και αλλού. Η χώρα των άλλων , μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε το 2020 στη Γαλ- λία και κυκλοφορεί προσεχώς και στα ελληνικάαπό τις εκδόσειςΜεταίχ- μιο (μτφρ. ΜανώληςΠιμπλής ‒ΚλαιρΝεβέ), τηβάζει σε άλλες ατραπούς. Πρόκειται για το πρώτο μυθιστόρημα μιας τριλογίας και η Λεϊλά Σλιμανί μπαίνει πλέον στα βαθιά της αναζήτησης της δικής της διπλής γαλλομα- ροκινής ταυτότητας, μέσα από τη μυθοπλαστική επεξεργασία στοιχεί- ων της ιστορίας της ίδιας της οικογένειάς της αλλά και μέσα από την πε- ριγραφή της δύσκολης διαδρομής της μεγάλης Ιστορίας, σε Μαρόκο και Γαλλία. Η τριλογία θα κινηθεί από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα, αλλά το πρώτο μέρος εστιάζει στη δεκαετία 1945-1955, μια «καυτή» από κάθε άποψη δεκαετία και μια ιστορική στιγμή που σή- μανε το τέλος της αποικιοκρατίας και την κήρυξη της ανεξαρτησίας του Μαρόκου από τη Γαλλία. Το Μαρόκο υπήρξε προτεκτοράτο της Γαλλίας από το 1912 μέχρι το 1956. Ένα μικρό μέρος του ήταν υπό ισπανική κυριαρχία. Πολλοί Μαροκι- νοί υπηρέτησαν στον γαλλικό στρατό κατά τους δύο παγκόσμιους πολέ- μους, άλλοι πολέμησανστον ισπανικόΕμφύλιο. Στονγαλλικόστρατόκατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε και ο παππούς της Σλιμανί από την πλευρά της μητέρας της, πουβρέθηκε στην Αλσατίαόπου γνώρισε τημελ- λοντική του σύζυγο. Το ίδιο συμβαίνει και στο μυθιστόρημα. Ο Αμίν Μπελ- χάζ, Μαροκινός στρατιώτης του γαλλικού στρατού, μπαίνει στην Αλσατία ως απελευθερωτής το 1944 και εκεί γνωρίζει τη Ματίλντ, μια πανύψηλη νεαρή Γαλλίδα. Η Ματίλντ θα τον ακολουθήσει στο Μαρόκο. Το ζευγάρι Η ΓΟΗΤΕΊΑ ΤΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΉΜΑΤΟΣ ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ ΓΊΝΕΤΑΙ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΊΑ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΉΣ ΤΕΚΤΟΝΙΚΏΝ ΑΛΛΑΓΏΝ. ΜΥΘΙΣΤΌΡΗΜΑ ΤΈΛΟΥΣ ΕΠΟΧΉΣ ΓΡΆΦΕΙ Ο ΜΑΝΏΛΗΣ ΠΙΜΠΛΉΣ εγκαθίσταται στοMεκνές, στοσπίτι της μητέρας τουΑμίν, και λίγοαργότε- ραμετακομίζει έξωαπό τηνπόλησε μιακληρονομημένηβραχώδη έκταση που ο Αμίν προσπαθεί ναμετατρέψει σε ανθηρό αγρόκτημα. Καθώς αποκτούν δύο παιδιά, παρακολουθούμε την αγωνιώδη προ- σπάθειά τους να στήσουν μια αξιοπρεπή ζωή σε πολύ δύσκολες συνθή- κες. Ο Αμίν δουλεύει σκληρά δοκιμάζοντας συνεχώς καινούργιες καλλι- έργειες, η Ματίλντ εξελίσσεται σε κάτι σαν ερασιτέχνης γιατρός σε ένα μέρος που δεν υπάρχει κανένας πραγματικός γιατρός να συμβουλεύσει τους πάσχοντες. Ηεποχή θέτει πολλά ζητήματα ταυτότητας. Απέναντι στον Αμίν υπάρ- χει μια σχετική δυσπιστία. Ο λόγος είναι ότι έχει στη δούλεψή τουΜαρο- κινούς εργάτες, άρα οι ντόπιοι τον τοποθετούν σε θέση αποίκου. Αλλά και οι Γάλλοι, ως γαιοκτήμονα τον περιφρονούν. Ως προς τη σύζυγό του από τη μια μεριά είναι περήφανος, για το θάρρος της, για την ομορφιά της, για το ταμπεραμέντο της, ταυτόχρονα όμως ντρέπεται επειδή έχει μια σύζυγο που της λείπει η αιδώς και η θέληση υποταγής που πρέπει να χαρακτηρίζει τις γυναίκες στο Μαρόκο. Η Ματίλντ πάλι, πνίγεται από το κλίμα στο Μαρόκο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, την πνίγει επίσης η μοναξιά του αγροκτήματος, η δυσπι- στία των άλλων απέναντί της και η έλλειψη οικονομικής άνεσης. Την ίδια στιγμή, η ατμόσφαιρα στην κοινωνία αποκτά ένταση, οι επα- ναστατικές τάσεις γίνονται όλο και πιο έντονες, ο αδερφός του Αμίν παίρνει μέρος σε ένοπλες δράσεις και, όλο και περισσότερο, θεωρεί τον κτηματία αδερφό του προδότη. Η διάθεση εξέγερσης έχει και κοινωνικά χαρακτηριστικά, όχι μόνο εθνικά, σε ορισμένα τμήματα της κοινωνίας, καθώς το Μαρόκο ταλα- ντεύεται μεταξύ εκσυγχρονισμού και παράδοσης, μεταξύ βίας και ανά- γκης για μια ήρεμη ζωή με δουλειά και αξιοπρέπεια, μεταξύ μίσους και αγάπης για τους Γάλλους με τους οποίους ζουν τόσα χρόνια μαζί. Ηοικο- γένεια του Αμίν αλλά και το ευρύτερο περιβάλλον του αγροκτήματος εκπροσωπεί, στον μικρόκοσμό του, κάθε κομμάτι αυτών των συγκρού- σεων. Και αυτή είναι εντέλει η γοητεία του μυθιστορήματος, ότι γίνεται τοιχογραφία μιας εποχής τεκτονικών αλλαγών. ΤΟΒΙΒΛΊΟΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ ΣΤΙΣ10/6 16 |