Αιχμές - Τεύχος #2

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ; ΓΡΑΦΕΙ Η BROOK JARVIS ΣΤΟΝ NEW YORKER Τ ο βιβλίο του σουηδού Πάτρικ Σβένσον είναι σαν το θέμα του – ένα παράξενο ζώο: ένα πλάσμα που μεταμορφώνεται και κινεί- ται σε διάφοραπεδία. Είναι έναβιβλίοφυσικής ιστορίας αλλά και ένα απομνημόνευμα για τη σχέση ενός γιου με τον πατέρα του. Είναι επίσης μια εξερεύνηση της λογοτεχνίας και της θρησκείας και των παραδόσεων και του τι σημαίνει να ζεις σ’ έναν κόσμο γεμάτο ανα- πάντητα ερωτήματα. Ο Σβένσον γράφει στην πρώτη σελίδα του βιβλίου του ότι το χέλι δεν εγκλωβίζεται στα συνήθη μέτρα και σταθμά αυτού του κόσμου. Και καθώς το βιβλίο προχωρά, αρχίζει να διαπιστώνει και άλλα στοιχείαπου είναι εξίσουφευγαλέα. Έχει δει χέλιαπου μοιάζουν πεθαμένα αλλά δεν είναι, και χέλια που είναι στ’ αλήθεια πεθαμένα ‒κομμένα κομμα- τάκια να τηγανίζονται μες στο βούτυρο‒, αλλά εξακολουθούν να κινούνται σαν να ήταν ζωντανά. «Για το χέλι ο θάνατος είναι σχετικός» γράφει. Έχει μάθει ότι η στιγμή της τελικής μεταμόρφωσης του χελιού, που επιφέρει τον θάνατό του και τη γέννηση της επόμενης γενιάς, μοιάζει να μη σχετίζε- ται με την έννοια του ίδιου του χρόνου. Τα χέλια μπορεί να νιώσουν την ανάγκη να επιστρέψουν στη θάλασσα ύστερα από οχτώ χρόνια στο γλυκό νερό ή ύστερα από σχεδόν εξήντα, ή και ποτέ, παραμένοντας στο ποτάμι τους σε μια κατάσταση ζωτικής αναστολής. Τα χέλια που διασχίζουν ταξι- δεύοντας τον ωκεανό μπορεί να είναι στην ίδια φάση της ζωής τους αλλά νααπέχουν δεκαετίες ηλικιακά. Τον Σβένσον τον συναρπάζουν οι προεκτά- σεις αυτού του θέματος. «Πώς αντιλαμβάνεται τον χρόνο ένα τέτοιο πλά- σμα;» αναρωτιέται. Η γιαγιά του Σβένσον πίστευε και στον Θεό και στα ξωτικά. Ο πατέρας του δεν ήταν πιστός, ούτε ο Σβένσον είναι. Ο σκεπτικισμός τους κλονιζό- ταν μόνοσε ό,τι αφορούσε το χέλι. Όταν η γιαγιά τουπέθαινε, του είπε: «Θα είμαι πάντα πλάι σου» και αμέσως ο Σβένσον την πίστεψε – «Δεν χρειαζό- ταν να πιστεύωστον Θεό για να την πιστέψω». Χρόνια αργότερα ο πατέρας του αρρώστησε με καρκίνο, ως αποτέλεσμα της πολύχρονης ενασχόλησής του με την οδοποιία – εισέπνεε καθημερινά τις αναθυμιάσεις της ασφάλ- του. Τα καλοκαίρια πριν διαγνωστεί ο καρκίνος, όταν ο Σβένσον τον επι- σκεπτόταν, μιλούσαν μόνο για τα χέλια – γι’ αυτά που είχαν πιάσει και γι’ αυτά που τους είχαν ξεφύγει. Καθώς ο πατέρας του άρχιζε να φθίνει, ο Σβένσον άρχισε να αναρωτιέται για τα μυστήρια του χρόνου και της ύπαρ- ξης, για τα ρευστά όρια ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο και έτσι γεννή- θηκε αυτό το βιβλίο. ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΧΕΛΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΜΕΤΑΦΡΆΖΕΤΑΙ ΣΕ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΑΠΌ 30 ΓΛΏΣΣΕΣ ΚΑΘΗΛΩΤΙΚΌ… ΕΝΤΈΛΕΙ, ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΤΩΝ ΧΕΛΙΏΝ ΔΕΝ ΑΦΟΡΆ ΣΤ’ ΑΛΉΘΕΙΑ ΜΌΝΟ ΑΥΤΆ ΤΑ ΠΑΡΆΞΕΝΑ ΠΛΆΣΜΑΤΑ ΑΛΛΆ ΤΗΝ ΊΔΙΑ ΤΗ ΖΩΉ. WALL STREET JOURNAL Η ΑΝΘΡΩΠΌΤΗΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΕΊ ΕΔΏ ΚΑΙ ΧΙΛΙΕΤΊΕΣ, ΜΑ Η ΑΛΉΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΈΛΕΥΣΗ ΕΝΌΣ ΚΑΤΆ ΤΑ ΆΛΛΑ ΤΑΠΕΙΝΟΎ ΚΑΙ ΕΥΡΎΤΑΤΑ ΔΙΑΔΕΔΟΜΈΝΟΥ ΨΑΡΙΟΎ, ΤΟΥ ΧΕΛΙΟΎ, ΔΙΑΡΚΏΣ ΤΗΣ ΞΕΓΛΙΣΤΡΆ –ΝΑΙ– ΣΑΝ ΧΈΛΙ. ΠΏΣ ΕΊΝΑΙ ΔΥΝΑΤΌ ΙΔΙΟΦΥΐΕΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΟΓΝΏΣΤΕΣ ΦΥΣΙΟΔΊΦΕΣ, ΜΥΑΛΆ ΣΑΝ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΡΌΙΝΤ, ΝΑ ΈΧΟΥΝ ΑΣΧΟΛΗΘΕΊ ΤΌΣΟ ΠΟΛΎ ΜΕ ΚΆΤΙ ΤΌΣΟ ΠΕΖΌ ΚΑΙ ΠΑΡ' ΌΛΑ ΑΥΤΆ ΣΉΜΕΡΑ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΓΙ' ΑΥΤΌ ΤΌΣΟ ΛΊΓΑ; ΑΥΤΌ ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΜΙΚΡΌ, ΤΡΥΦΕΡΌ, ΑΝΑΠΆΝΤΕΧΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ ΑΦΙΈΡΩΜΑ ΣΕ ΈΝΑ ΑΠΌ ΤΑ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΑ ΜΥΣΤΉΡΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΊΑΣ ΣΉΜΕΡΑ. ΘΟΔΩΡΉΣ ΓΕΩΡΓΑΚΌΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ * ΤΟ ΒΙΒΛΊΟΤΩΝΧΕΛΙΏΝ:ΈΝΑΣΠΑΤΈΡΑΣ, ΈΝΑΣΓΙΟΣΚΑΙΤΟΠΙΟΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΌΨΆΡΙ ΤΟΥΚΌΣΜΟΥ ΤΟΥ PAΤRIKSVENSSON, ΣΕΜΕΤΆΦΡΑΣΗΑΠΌΤΑΣΟΥΗΔΙΚΆ ΤΗΣΑΓΓΕΛΙΚΉΣΝΆΤΣΗ,ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΙΣ26/11. | 29