Αιχμές - Τεύχος #1

ΚΛΑΣΙΚΟΊ ΤΊΤΛΟΙ ΠΟΥ ΑΓΑΠΉΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΟΝ ΔΗΜΉΤΡΗ ΣΤΕΦΑΝΆΚΗ Τόμας Μαν Το μαγικό βουνό Γιατί μετά τους Μπούντερμπρουκ ο Τόμας Μαν χρειάστηκε να γράψει το Μαγικό βουνό ; Διότι η γερμανική γλώσσα όχι μόνο έπρεπε να αναπληρώσει την απουσία της στο κλασικό μυθιστόρημα του δεκάτου ενάτου αιώνα αλλά όφειλε να προλάβει και τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του μεσοπολέμου. ΟΜαν, ως ο πλέον εξωστρεφής γερμανόφωνος συγγραφέας της εποχής του ανέλαβε αυτή τη διπλή αποστολή. Το Μαγικό βουνό, μνημείο πειραματικής αφήγησης με την παιγνιώδη γλώσσα και το σμιλεμένο ύφος του, φτιάχτηκε από τα καλύτερα υλικά της γερμανικής σκέψης: φιλοσοφία, γκροτέσκο, λεπτή ειρωνεία, βαθιάαλληγορία, νομοτελειακή θέαση της Ιστορίας. Ο νιτσεϊκός τίτλος αφαιρεί εκ των προτέρων κάθε ρεαλιστική αίσθηση από το σανατόριο Μπέργκχοφ της Ελβετίας. Ο Χανς Κάστορπ και η υπόλοιπη παρέα φαντάζουν καλοσχεδιασμένες χάρτινες φιγούρεςκαι τομυθιστορηματικό αίμα τους πλουτίζει τις σελίδες του βιβλίου. Παιχνίδι με τον χρόνο, με τον θάνατο, τον έρωτα, τον πόλεμο και την Ιστορία, το Μαγικό βουνό διαβάστηκε όσο λίγα μυθιστορήματα. Το μυστικό της επιτυχίας του βρίσκεται ίσως στην ανάλαφρη διάθεση και στον γλωσσικό αυτοσχεδιασμό που μας συνεπαίρνει. Η ιστορική μετάφραση του Θόδωρου Παρασκευόπουλου γενναιόδωρα αναθεωρημένη προσφέρει στον έλληνα αναγνώστη μια γεύση από την αβίαστη μεγαλοφυΐα ενός αφηγηματικού μάγου. αριστουργήματα στις αρχές ή τα μέσα του 20ού αιώνα. Ξεχωρίζω το έργο του Τόμας Μαν. Από πολύ μι- κρή διάβαζα τους κλασικούς σε διά­ φορεςμεταφράσεις, πουπολλέςφο­ ρές δεν ήταν οι κατάλληλες. Αλλά ακόμα και έτσι είμαι ευτυχής. Διά- βαζα ό,τι κυκλοφορούσε στις εκδό- σεις Δαρεμά, Άγκυρα, Ατλαντίς, Αστήρ, Γκοβόστη και Εστίας. Ντί- κενς, Στάινμπεκ, Τσέχοφ, Βερν, Κρό­ νιν,Ντοστογιέφσκι,Τολστόι,Ουάιλντ, Τζόις, Δάφνη ντι Μωριέ, τιςαδερφές Μπροντέ, Όστεν, Κόνραντ και πολ- λούς άλλους. Από τουςΈλληνεςΠη- νελόπη Δέλτα, Καρκαβίτσα, Βιζυη- νό, Κονδυλάκη, Βικέλα και άλλους. Σπούδασα Κλασική Φιλολογία και νιώθω ευτυχής διότι οι αναγνώσεις μου έχουν συνέχεια. Εξάλλου, έχουν ειπωθεί όλα από τους αρχαίους Έλ- ληνες και Λατίνους συγγραφείς, κα- θώςκαι απότονΣαίξπηρκαι τονΓκαί- τε. Οσυγγραφέας είναι απαραίτητο να διαβάζει πολύ, να μελετάει συ- στηματικά, διότι δεν υπάρχει παρ- θενογένεση. Το έργο των κλασικών συγγραφέων προσφέρει όχι μόνο ποικιλία θεμάτων αλλά και σύνθε- τους τρόπους διαχείρισής τους, με σταθερήαφηγηματικήδομή.Γιατίδεν έχει σημασία μόνο τι λέει κάποιος αλλά και πώς το λέει, πώς χρησιμο- ποιεί τη γλώσσα, πόσο μακριά μπο- ρεί να τον οδηγήσει ησκέψη του για να είναι ο λόγος του πολυσχιδής. Ποια είναι η σχέση του μέσου Έλληνα αναγνώστη με την κλασική λογοτεχνία; Δυστυχώς,στηχώραμαςοιαναγνώ- στεςδενείναι πολλοί. Και αυτόοφεί- λεται και στο στρεβλό εκπαιδευτικό μας σύστημα. Τα κείμενα που μελε- τώνται στο γυμνάσιο και το λύκειο είναιαποσπάσματα,όχιολοκληρω­ μένα έργα. Δεν δίδονται κίνητρα για δημιουργικήανάγνωση.Είναιενθαρ­ ρυντικό, λοιπόν, που από το 2015 λειτουργεί ανελλιπώς η Λέσχη Κλα- σικής Λογοτεχνίας στον Πολυχώρο τουΜεταιχμίου, ταμέλη της οποίας είναι σταθερά, αν και ανανεώνεται ησύνθεσηκάθε χρόνο. * ΤΟΤΕΛΕΥΤΑΙΟΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΗΣΧΡΥΣΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥΜΕΤΙΤΛΟ ΤΑΡΑΓΜΕΝΑΝΕΡΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟΤΙΣΕΚΔΟΣΕΙΣΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. * Η ΑΝΘΡΏΠΙΝΗΜΟΊΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΓΙΚΌ ΒΟΥΝΌ ΕΝΤΆΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΣΕΙΡΆ ΜΕΓΆΛΕΣ ΑΦΗΓΉΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΙΕΥΘΎΝΕΙ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΈΑΣ ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΆΚΗΣ. σημεία του βιβλίου, στρέφει τη συ- ζήτηση σε σημεία που ρίχνουν φως στην υπόθεση του μυθιστορήματος ή της νουβέλας, στον τρόπο γρα- φής, στην περίοδο ή στο υπό εξέτα- ση είδος, αλλά συζητιούνται και θέματα που προκύπτουν από τα βιβλία που προτείνονται. Οι ανα- φορές είναι ευρύτερες. Πολλές φο- ρέςεκφράζονταιαπόψειςπουωθούν τη συζήτηση σε καινούργια «το- πία», μαθαίνει ο καθένας να ακούει τη γνώμη του άλλου, νασυμβάλλει στον διάλογο. Ποια είναι η σχέση σας με τις κλασικές σπουδές και πόσο απαραίτητη κρίνετε την κλασική παιδεία στη συγγραφή οποιουδήποτε λογοτεχνικού είδους; Εξακολουθώνα διαβάζωκαι να επα­ νέρχομαι στα κλασικά έργα. Με συ- ναρπάζουνο18ος και ο19οςαιώνας, καθώς και συγγραφείςπουέγραψαν