Παιδιά διάλειμμα: Φθινόπωρο-Χειμώνας 2020-2021 Τεύχος 41

Μ ι α σ τ ι γμή της ι σ τορ ί ας φωτ ί ζ ε ι ΕΝΑ πρόσωπΟ... O Γιάννης Τσαρούχης γεννήθηκε το 1910 και μεγάλωσε στον Πειραιά, σε μια αστική, οικονο- μικά εύρωστη οικογένεια. Όταν ήταν στο Γυ- μνάσιο, η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα. Όμως οι φτωχογειτονιές του Πειραιά και οι απλοί άνθρωποί του είχαν ήδη προλάβει να τον σημαδέψουν∙ όπως και η ομορφιά των νεο- κλασικών σπιτιών μέσα στα οποία μεγάλωσε. Παιδί ονειρευόταν να γίνει ακροβάτης ή και δε- σπότης. Το σχολείο δεν του άρεσε. Όσο κακός μαθητής ήταν, τόσο ωραία ζωγράφιζε από πο- λύ μικρός. Φοίτησε στην Καλών Τεχνών (1929-1935). Μαθήτευσε κοντά στον Κόντογλου (1931-1934), ο οποίος τον μύησε στη βυζαντινή αγιογραφία, ενώ μελέτησε τη λαϊκή αρχιτεκτονική κι ενδυμα- σία. Μαζί με τους Πικιώνη, Κόντογλου και Αγγ. Χατζημιχάλη πρωτοστάτησε στο αίτημα της επο- χής για την ελληνικότητα της τέχνης. Πολυταξιδεμένος κι ανήσυχος, επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη, ταξίδεψε στο Παρίσι και στην Ιταλία. Ήρθε σε επαφή με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα της Ευρώπης ενώ παράλ- ληλα ανακάλυπτε το έργο του Θεόφιλου. Συνερ- γάστηκε με την γκαλερί Ιόλας της Ν. Υόρκης. Το 1956 υπήρξε υποψήφιος για το βραβείο Γκού- γκενχαϊμ και το 1958 πήρε μέρος στην Μπιενάλε της Βενετίας. Έζησε για χρόνια στο Παρίσι. Παράλληλα με τη ζωγραφική, σχεδίαζε σκη- νικά και κοστούμια για το θέατρο. Συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης, θιάσους του ελεύθερου θεάτρου σε παραστάσεις στην Ελ- λάδα, αλλά και σε Αμερική, Αγγλία, Ιταλία. Πάντα ονειρευόταν να έχει ένα μεγάλο εργα- στήριο στην Ελλάδα, κάτι που πραγματοποιή- θηκε το 1965 στο σπίτι-εργαστήρι του που έφτιαξε στο Μαρούσι. Το 1981 ίδρυσε το ομώνυμο Ίδρυμα και με- τέτρεψε τον πρώτο όροφο σε εκθεσιακούς χώ- ρους για τα έργα του. Στο έργο του εκφράζεται η χαρά και το θαύ- μα της ζωής, ενώ περικλείονται αφομοιωμένα πολλά λαϊκά και λαογραφικά στοιχεία. Θεωρεί- ται από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλλη- νες ζωγράφους με διεθνή προβολή. «Ένας επαναστάτης δε γίνεται να ’ναι συνάμα και κλασικός. Αλλά με τον Τσαρούχη γίνεται» είχε γράψει γι’ αυτόν ο Οδυσσέας Ελύτης. ➽ Περισσότερες πληροφορίες για τον Γιάννη Τσαρούχη αλλά και για τους: Γιαννούλη Χαλε- πά, Κατίνα Παξινού, Κάρολο Κουν, Βάσω Κα- τράκη, Ζουζού Νικολούδη, Κώστα Μπαλάφα, Θόδωρο Αγγελόπουλο θα βρεις στο νέο βιβλίο της Αγγελικής Δαρλά- ση Οι καλλιτέχνες από τη σειρά Οι Με- γάλοι… μικροί . ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ 8/10 Από 8 ετών Γιάννης Τσαρούχης 1910-1989 Ο Ντέμης έχει σο- βαρό πρόβλημα με τον ύπνο – ποτέ δεν καταφέρνει να ξυπνήσει στην ώρα του για το σχολείο. Κι η μα- μά προσπαθεί να βρει την αιτία, μέχρι που συνει- δητοποιεί ότι το πρόγραμμα του παιδιού της εί- ναι τόσο φορ- τωμένο (διάβα- σμα, δραστηριότητες κτλ.) που καταλήγει να είναι εξοντωτικό. Θα μπορέσει μία ελεύθερη μέρα με τη για- γιά στο πάρκο να αλλάξει τον τρόπο που ο Ντέμης και η οικογένειά του βά- ζουν προτεραιότητες και οργανώνουν τον χρόνο τους; ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ 8/10 Από 7 ετών Διάβασε το βιβλίο του Κώστα Χαραλά Μάγια χουζούρια εικονογράφηση: Π έτρος Μ πουλούμπασης Ε μένα προσωπικά, τον Ντέμη, δε με απασχολεί τίποτα... Την προηγούμενη φορά που είπα στη μητέρα μου ότι με απασχολεί η αριθμητική και δεν την καταλαβαίνω αμέσως, πήρε συμπληρωματικό δάσκαλο στο σπίτι!  Αμ την άλλη φορά, που της είπα ότι με απασχολεί που δεν έχω πλάτες και ώμους σαν τα μεγαλύτερα αγόρια; Με έγραψε σε ομάδα θαλάσσιου πόλο.  Οπότε τέρμα οι σκοτούρες. Δε με απασχολεί τίποτα. Όλα καλά! Υγεία! Πρόγραμμα τιγκα- ρισμένο κομπλέ, δε χωράει ούτε διαφημιστικό! Και στο μόνο που βρίσκω ξεκούραση είναι ο ύπνος. Μιλάμε για πολύ ύπνο...  Από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, σχολείο, ξένες γλώσσες, αθλητισμό, μουσική, ρομπο- τική, κι άλλη ξένη γλώσσα (Τι; Μόνο μία;), προγραμματισμό, μα ποιος μου έκανε έτσι το πρόγραμμά μου; Ναι, το κάνουν για το καλό μου. Ναι, το κάνει η μαμά μου, γιατί θέλει τις ώρες που δε με βλέπει κάποιοι άλλοι να ασχολούνται μαζί μου. Ευτυχώς είναι και η γιαγιά εκεί. Ε, λοιπόν, αυτό με απασχολεί. Οι άνθρωποι που νοιάζονται για μένα να μου ανοίγουν τους ορίζοντες.  Γιατί μερικές φορές για να δεις τον ορίζοντα καθαρότερα πρέπει να βγάλεις τα κιάλια από τα κουρασμένα μάτια. Είναι κάτι που με απασχολεί…