Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών (Β' Λυκείου)

TO ANTIKEIMENO TΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Β Α Σ Ι Κ Ε Σ Α Ρ Χ Ε Σ Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Σ Τ Η ΜΩ Ν Β΄ ΛYKEΙΟΥ n 52 2.1 ποιοι αποφασίζουν γι’ αυτό. Οι καταναλωτές μέσω της ζήτησης των προϊόντων, οι επιχειρήσεις μέσω της αυξομείωσης ή της διακοπής της προσφοράς ή το κρά­ τος μέσω της χρηματοδότησης; ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ Οι ανάγκες των ατόμων σε μια οικονομία είναι απεριόριστες ή ακόρεστες. Μια οικονομία όμως έχει περιορισμένες παραγωγικές δυνατότητες , λόγω περιορισμέ­ νων πόρων. Τα άτομα δεν μπορούν να έχουν όσα επιθυμούν, γι’ αυτό και πρέπει να γίνει μια ιεράρχηση των αναγκών που θα ικανοποιηθούν. Ο τρόπος επιλογής αυτών των αναγκών, καθώς και ο τρόπος παραγωγής των αγαθών, αντανακλούν τη φιλοσοφία (νόμοι, θρησκεία, ηθική, ιδεολογία) του εκάστοτε οικονομικού συστήματος. Τελικά η επιλογή των αναγκών που θα ικανοποιηθούν θα οδηγήσει σε επιλογή των αντίστοιχων αγαθών που πρέπει να παραχθούν και σε κατανομή των παραγωγικών συντελεστών. β. Πώς θα παραχθούν. Τα προϊόντα μπορούν να παραχθούν με πολλές εναλλα­ κτικές μεθόδους – πρόκειται για το πρόβλημα επιλογής τεχνολογίας. Ο τρόπος παραγωγής που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από την τεχνολογία που διαθέτει μια κοινωνία. Για παράδειγμα, η παροχή τραπεζικών υπηρεσιών μπορεί να γίνει με ανθρώπους, με αυτόματα μηχανήματα τραπεζικών συναλλαγών (ΑΤΜ) ή με τη χρήση του διαδικτύου. γ. Πώς θα διανεμηθούν. Τα προϊόντα που παράγονται διανέμονται στα μέλη μιας κοινωνίας. Αυτό γίνεται με διάφορους τρόπους, όπως: ■ γίνεται ίση διανομή σε όλους, ■ η διανομή γίνεται σε όσους εργάζονται, ■ η διανομή γίνεται σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα (διαθέτουν γη ή κεφάλαιο ή εργασία), ■ η διανομή γίνεται με βάση τις ανάγκες των ατόμων. Κάθε κοινωνία έχει τα δικά της κριτήρια ανάλογα με την πολιτική βούληση που υπάρχει. Τα κριτήρια που θα επιλεγούν μπορεί να διασφαλίζουν την κοινωνική δικαιοσύνη, να μεριμνούν για τα αδύναμα οικονομικά στρώματα, να εξασφαλί­ ζουν κοινωνική συναίνεση, μπορεί όμως να προκαλούν αδικία, να επιτείνουν το χάσμα μεταξύ υψηλών και χαμηλών εισοδημάτων, να αντιμετωπίζουν ευνοϊκά όσους διαθέτουν ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Η διανομή των προϊόντων είναι αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο είναι οργανωμένη η οικονομική ζωή των ανθρώπων και αυτό είναι αποτέλεσμα μιας μακράς ιστορικής διαδικασίας. δ. Πώς θα αναπτυχθεί η οικονομία. Ως οικονομική ανάπτυξη νοείται η αύξηση των παραγόμενων αγαθών και υπηρεσιών. Η αύξηση της παραγωγής μπορεί να