Περί φιλίας

41 «Ο ΦΊΛΟΣ ΕΊΝΑΙ ΈΝΑΣ ΆΛΛΟΣ ΕΑΥΤΌΣ» μαστε μεταξύ μας μέσω της αρετής, τότε θα επιθυμώ καλά πράγ­ ματα για σένα στον βαθμό που είσαι ενάρετος· αν δεσμευόμα­ στε μέσω της ηδονής, τότε θα επιθυμώ καλά πράγματα για σένα στον βαθμό που μου προσφέρεις ηδονή· και αν δεσμευό­ μαστε μέσω του οφέλους, τότε θα επιθυμώ καλά πράγματα για σένα στον βαθμό που μου είσαι χρήσιμος. Για τις δύο τελευ­ ταίες περιπτώσεις, ο Αριστοτέλης μας λέει ότι δεν θα νοιαζό­ μουν για σένα καθαυτόν παρά μόνο για την ηδονή ή το όφελος που μου προσφέρεις. Αν, για παράδειγμα, νοιάζομαι για σένα επειδή μπορείς να με συστήσεις στους κατάλληλους ανθρώ­ πους, τότε δεν νοιάζομαι για σένα καθαυτόν, δηλαδή για το άτομο που είσαι: Δεν νοιάζομαι για σένα, αλλά μόνο για το όφελος που μου προσφέρεις· ο δεσμός μας είναι ατελής. Μόνο ο δεσμός των ενάρετων είναι τέλειος διότι για τον Αριστοτέλη οι αρετές μας μας καθιστούν αυτό που πραγματικά είμαστε. Οι αρετές μας, και αποκλειστικά αυτές, εκφράζουν την ουσιώδη φύση μας, έτσι ώστε αν θέλγομαι από τις αρετές σου, τότε νοιάζομαι για σένα όπως πραγματικά είσαι· και μόνον τότε είμαι ικανός να επιθυμώ το καλό σου για σένα τον ίδιο. Φαίνεται λοιπόν τότε να υπάρχει μια ένταση –αν όχι μια σαφής αντίφαση– μεταξύ αυτού που ο Αριστοτέλης αρχικά λέ­ ει για τη φιλία και αυτού που προσθέτει αμέσως μετά. Ας θυ­ μηθούμε ότι αρχίζει λέγοντας ότι καλή προαίρεση είναι να επιθυμεί κανείς καλά πράγματα «για το καλό του φίλου»· προ­ σθέτει ότι επιθυμούμε καλά πράγματα για τον φίλο «λόγω» της αρετής, της ηδονής ή του οφέλους που προσφέρει· και κατα­ λήγει με τον ισχυρισμό ότι οι φίλοι επιθυμούν ο ένας το καλό του άλλου «στο μέτρο» που είναι ενάρετοι, ευχάριστοι ή χρή­ σιμοι. 26 Όμως παρά την ομοιότητα των αιτιολογήσεων, ο Αρι