Βαβέλ

BΑΒΕΛ: Ο ΓΥΡΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΕ 20 ΓΛΩΣΣΕΣ 38 παραμένουν η γλώσσα που επιλέγουμε για να επικοινωνήσουμε. Πολ­ λοί ταξιτζήδες, καταστηματάρχες και σερβιτόροι δεν μιλούν τόσο καλά αγγλικά, αλλά πόση ώρα περνά κανείς μαζί τους; Ο δεύτερος λόγος είναι ότι τα βιετναμέζικα είναι δύσκολα. Να προσθέσω εδώ άλλο ένα τεκμήριο. Τα βιετναμέζικα εκφράζουν πολ­ λά με θεμελιωδώς διαφορετικό τρόπο από τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Οι πληροφορίες παρατίθενται με τη χρήση άλλων γλωσσικών σχη­ ματισμών, με άλλους τύπους λέξεων. Στον Κεντρικό Σταθμό του Ανόι μια δημόσια οθόνη με το πρόγραμμα δρομολογίων και κάποιες νο­ μικές πληροφορίες δεν γράφει «Πληροφορίες», αλλά «Οι αγαπητοί ταξιδιώτες πρέπει να γνωρίζουν». Αν πείτε «Με πήγαν στο θέατρο», το «πήγαν» μπορεί να αντικατασταθεί με το «έφεραν» ή και το «έσυ­ ραν», ανάλογα με το αν πήγατε με χαρά ή απρόθυμα. Για το «ποια η διαφορά;» χρησιμοποιείτε «Πού διαφορετικό;». Για το «πράγμα» πρέ­ πει να επιλέξετε από μια ευρεία γκάμα επιλογών, όπως «ιστορία», «αντικείμενο» ή έναν ταξινομητή – τον σωστό ταξινομητή δηλαδή. Φυσικά, καμιά από αυτές τις πλευρές των βιετναμέζικων δεν είναι λάθος · όλες τους βγάζουν τόσο νόημα, πολύ ή λίγο, όσο βγάζουν και οι δικές μας φράσεις και γλωσσικοί σχηματισμοί. Ως ομιλητές ευρω­ παϊκών γλωσσών όμως πρέπει να τις μάθουμε μία προς μία. Όσο περισσότερο συνειδητοποιώ πόσο διαποτίζουν τα πάντα αυτές οι διαφορές, τόσο τείνω να συμφωνήσω με τον κινέζο πολύγλωσσο που κάποτε έκανε το εξής σχόλιο: «Οι ευρωπαϊκές γλώσσες μοιάζουν πολύ με διάλεκτο η μία της άλλης». Αν το δει κανείς από απόσταση, έτσι είναι. Επιστροφή στο σπίτι Τις τελευταίες μέρες πριν από την επιστροφή στο σπίτι έχασα κάπως την πειθαρχία μου, καθώς μπήκα στη διαδικασία να σκεφτώ σοβαρά αν θα πρέπει να τα παρατήσω ή να συνεχίσω. Τα βιετναμέζικα είναι δύσκολα και, ας είμαστε ειλικρινείς, όχι και τόσο χρήσιμα, πρακτικά μιλώντας. Θα ήθελα να επισκεφτώ και πάλι τη χώρα, αλλά ως τουρίστας